Zespół pasma biodrowo-piszczelowego

Definicja

Zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS) objawia się bólem i/lub tkliwością podczas badania palpacyjnego bocznej powierzchni kolana, powyżej linii stawu i poniżej bocznego nadkłykcia kości udowej.

Uważa się, że jest to uraz spowodowany przeciążeniem, często spotykany u biegaczy i często towarzyszy mu osłabienie mięśni odwodzicieli stawu biodrowego. Obecna teoria głosi, że schorzenie to jest prawdopodobnie spowodowane uciskiem unerwionej lokalnej tkanki tłuszczowej. Badania opisały „strefę uderzenia” występującą przy zgięciu kolana wynoszącym 30° lub nieco poniżej niego podczas uderzenia stopy i wczesnej fazy biegu.

Podczas tego okresu uderzenia w cyklu biegowym ekscentryczny skurcz mięśnia napinacza powięzi szerokiej i mięśnia pośladkowego wielkiego powoduje spowolnienie nogi, powodując napięcie (ucisk) w paśmie biodrowo-piszczelowym.

Pasmo biodrowo-piszczelowe to gruby pas powięzi, który biegnie po bocznej stronie uda od grzebienia biodrowego i kończy się na kolanie. Składa się z gęstej włóknistej tkanki łącznej, która wyłania się z m. napinacz powięzi szerokiej i m. pośladkowego wielkiego. Schodzi wzdłuż bocznej powierzchni uda, pomiędzy warstwami powięzi powierzchownej i przyczepia się do kości piszczelowej w miejscu zwanym guzkiem Gerdy’ego.

Badania histologiczne i preparacyjne pasma biodrowo-piszczelowego w nadkłykciu bocznym kości udowej oraz mięśnia pośladkowego wielkiego i powięzi szerokiej sugerują rolę mechanosensoryczną działającą proksymalnie na przednio-boczny staw kolanowy. Ta mechanosensoryczna rola może wpływać na interpretację funkcji więzadeł i ścięgien ITB od biodra do bocznego nadkłykcia kości udowej.

Epidemiologia/Etiologia

ITBS to jedna z najczęstszych kontuzji u biegaczy, objawiająca się bocznym bólem kolana, a częstość jej występowania szacuje się na od 5% do 14%. Dalsze badania wskazują, że ITBS jest odpowiedzialny za około 22% wszystkich urazów kończyn dolnych.

ITBS jest częstą przyczyną bocznego bólu kolana, zwłaszcza u sportowców uprawiających sporty wymagające wielokrotnego zginania i prostowania kolana, takich jak rowerzyści i biegacze.

Proces chorobowy ITBS jest wieloczynnikowy i sugeruje się różne mechanizmy jego powstawania:

powtarzające się pocieranie pasma biodrowo-piszczelowego o nadkłykieć boczny kości udowej podczas zginania i prostowania stawu kolanowego;
uderzenie pasma biodrowo-piszczelowego przy zgięciu kolana pod kątem 30°;
osłabienie mięśni odwodzicieli stawu biodrowego skutkujące nadmiernym napięciem pasma biodrowo-piszczelowego podczas zgięcia i wyprostu kolana;
zapalenie bocznego zachyłka maziowego lub kaletki pasma biodrowo-piszczelowego;
zapalenie okostnej nadkłykcia bocznego.

Obraz kliniczny/Charakterystyka

W wielu przypadkach subiektywna ocena będzie już doskonałą podstawą do podejrzenia tego zespołu. Zwykle zgłaszane są czynności wymagające powtarzalnych czynności obejmujących zgięcie i wyprost kolana, a także palący ból na poziomie (lub tuż pod) bocznego nadkłykcia kości udowej. Rozpoznanie pacjentów z tym zespołem opiera się na różnych objawach.

Głównym objawem ITBS jest ostry ból po zewnętrznej stronie kolana, szczególnie gdy pięta uderza o podłogę, który może promieniować do zewnętrznej strony uda lub łydki. Ból nasila się podczas biegania lub schodzenia po schodach. Może być słyszalne uczucie trzaskania, gdy kolano zgina się. Może również wystąpić obrzęk po zewnętrznej stronie kolana.

Wśród cech charakterystycznych znajduje się związana z wysiłkiem tkliwość w okolicy nadkłykcia bocznego kości udowej. Pacjent może regularnie odczuwać ostry, piekący ból podczas nacisku na nadkłykieć boczny kości udowej podczas zgięcia i wyprostu kolana. Można również znaleźć oznaki stanu zapalnego. Podczas biegu występuje ból po bocznej stronie kolana, który nasila się podczas zbiegania ze wzniesienia lub schodzenia po schodach, a ból zazwyczaj nasila się podczas biegania na dłuższych dystansach.

Pierwsze dobrze udokumentowane przypadki ITBS zostały przeprowadzone przez komandora porucznika Jamesa Renne, oficera korpusu medycznego, który udokumentował 16 przypadków ITBS na 1000 rekrutów wojskowych. Początek choroby występował najczęściej w bocznym kolanie po biegu na dystansie 3 km lub wędrówce na dystansie ponad 10 km. Chodzenie z wyprostowanym kolanem złagodziło objawy. U wszystkich pacjentów występowała ogniskowa tkliwość w okolicy nadkłykcia bocznego kości udowej przy zgięciu 30, a u 5 pacjentów występowało nietypowe badanie palpacyjne opisane jako „pocieranie palcem o mokry balon”.

Szacuje się, że częstość występowania ITBS u kobiet wynosi od 16% do 50%, a u mężczyzn od 50% do 81%.

Procedury diagnostyczne

Siła odwiedzenia biodra:

Należy zatem przetestować te mięśnie.

Test na bieżni:

Test ten został opisany w kilku badaniach jako ważna, skuteczna i czuła metoda oceny skutków leczenia bólu związanego z bieganiem i służy do pomiaru natężenia bólu odczuwanego przez osobę badaną podczas normalnego biegania. Jeżeli obejmuje to ból bocznej strony kolana, wynik testu uznaje się za pozytywny.

Leczenie ostrej reakcji zapalnej

Modyfikacja aktywności, aby zapobiec dalszemu zaostrzeniu objawów pacjenta, powinna być pierwszym obszarem, którym należy się zająć w trakcie leczenia. Dobrym punktem wyjścia byłoby promowanie okresu aktywnego wypoczynku lub znaczne zmniejszenie intensywności.. Pacjentom należy zalecić udział w innej aktywności fizycznej, takiej jak np. pływanie, które nie nasilają objawów, aby utrzymać kondycję. Ważne jest, aby pracować z pacjentem, aby znaleźć poziom aktywności, który pozwoli mu mieć pewność co do swoich możliwości w zakresie rehabilitacji i w pełni zrozumieć, dlaczego konieczne jest zmniejszenie obciążenia, a także praca poniżej progu bólu. Niektórzy autorzy sugerują całkowity odpoczynek od zajęć sportowych przez co najmniej 3 tygodnie; inni autorzy sugerują, że najlepiej jest odpocząć od 1 tygodnia do 2 miesięcy, ale ten okres odpoczynku zależy w dużej mierze od cech badania klinicznego danej osoby.

Alternatywną strategią leczenia jest terapia falą uderzeniową. RSWT jest uważany za bezpieczny, ponieważ powoduje niewielkie skutki uboczne, w tym pogorszenie objawów w krótkim czasie, odwracalny miejscowy obrzęk, zaczerwienienie i krwiak. Uważa się, że RSWT stymuluje gojenie tkanek miękkich i hamuje nocyceptory. W ten sposób zwiększa dyfuzję cytokin przez ściany naczyń do bolesnego obszaru i stymuluje reakcję gojenia ścięgien. Fale uderzeniowe redukują również niezmielinizowane włókna nerwów czuciowych i znacząco zmniejszają peptyd związany z genem kalcytoniny (CGRP) i uwalnianie substancji P. Wreszcie, terapia falą uderzeniową może stymulować neowaskularyzację w połączeniu ścięgno-kość i kość, ułatwiając w ten sposób gojenie.

Zarządzanie fizjoterapią

Przegląd systematyczny sugeruje, że podczas obserwacji trwającej 6 miesięcy leczenie zachowawcze było skuteczne w zmniejszaniu bólu w przypadku ITBS. Leczenie ITBS jest zwykle nieoperacyjne, a fizjoterapię należy uznać za pierwszą i najlepszą linię leczenia.

Ćwiczenia rozciągające pasmo biodrowo-piszczelowe nie są już uważane za silną metodę leczenia opartą na dowodach. To, jakie ćwiczenia najlepiej rozpocząć, będzie zależeć od czynników sprawczych uzyskanych z subiektywnej i obiektywnej oceny. Jeśli okaże się, że boczne mięśnie pośladkowe są słabe lub funkcjonują nieprawidłowo, nastąpi kompensacyjna adaptacja mięśni, która może prowadzić do nadmiernego skurczu pasma biodrowo-piszczelowego. Jeśli grupy pośladków są zbyt krótkie, może wystąpić rotacja zewnętrzna nogi i spowodować nieprawidłowe obciążenie pasma biodrowo-piszczelowego.

Leczenie mięśniowo-powięziowe może być skuteczne w łagodzeniu odczuwania bólu w ostrej fazie, kiedy odczuwany jest ból i stan zapalny w przyczepie. Punkty spustowe mięśnia dwugłowego uda, mięśnia obszernego bocznego, mięśnia pośladkowego wielkiego i mięśnia napinacza powięzi szerokiej zostaną wyeliminowane poprzez leczenie mięśniowo-powięziowe.

Jeśli jest to wskazane klinicznie, pomocne mogą być ćwiczenia wzmacniające mięśnie odwodzicieli i stabilizujące biodro.

Ćwiczenia

Rozciągające

Pasmo biodrowo-piszczelowe

Pośladek

kulszowo- goleniowe

Łydke
Wzmacniające

Odwodziciele st. biodrowego

Obszerny przyśrodkowy gł. przyśrodkowa
Mobilizacje

Obszerny boczny

kulszowo-goleniowe
Zalecenia

Modyfikacja sportu

Odpoczynek